Backpressure Nedir?

18 Kasım 2025 Salı

Backpressure, veri akışı veya mesajlaşma sistemlerinde üretici (producer) ve tüketici (consumer) arasındaki hız farkını yönetmek için kullanılan bir mekanizmadır. Temel fikir, tüketici gelen veriyi işleyemeyecek kadar yavaş kaldığında, üreticiye “yavaşla” sinyali göndermektir. Böylece sistemde veri birikmesi veya çökme riski önlenir.

Bu kavram genellikle stream processing (akış işleme), mesaj kuyrukları ve reaktif programlama dünyasında karşımıza çıkar. Örneğin, bir veri akışı sisteminde saniyede 10.000 kayıt üretiliyor ama tüketici saniyede yalnızca 5.000 kaydı işleyebiliyorsa, arada kuyruk taşar. Backpressure bu durumu önlemek için üretimi yavaşlatır veya geçici olarak durdurur.

Reactive Streams, Kafka veya Akka gibi teknolojilerde backpressure mekanizmaları otomatik olarak uygulanır. Bu sayede sistem, yük dengesini dinamik olarak ayarlayabilir. Eğer bu mekanizma yoksa, tüketiciler yetersiz kaldığında bellek aşımı (out-of-memory) veya veri kaybı yaşanabilir.

Kısacası Backpressure, sistemin kendi kendine “nefes almasını” sağlayan bir denge mekanizmasıdır. Yüksek veri hacmiyle başa çıkarken dayanıklılığı artırır, kaynakların tükenmesini engeller ve sistemin sürdürülebilir şekilde çalışmasına yardımcı olur.